‘Zelfportret’, 90×60 cm
Voor tijdschrift Atelier heb ik in 2014 een aantal instructieve artikelen gemaakt over de portretstijl van een bepaalde kunstenaar. De eerste in de reeks was Chuck Close.
Close (1940) is een Amerikaanse portretkunstenaar die een belangrijke rol toedicht aan het raster waarmee hij werkt. Niet wachten op inspiratie maar gewoon gedisciplineerd en systematisch werken. In zijn geval het abstraheren van elk afzonderlijk hokje binnen het raster. Doorgaan en uren maken, het proces neemt je als vanzelf bij de hand.
Het leek me een goed idee om voor dit project mijn kleinzoon Mels te schilderen. Maar om Chuck’s stijl een beetje in de vingers te krijgen, heb ik allereerst een zelfportret gemaakt. Het resultaat heeft me in positieve zin verrast. Zoals Close zegt leidt het systeem van het raster je grotendeels als vanzelf door het proces.
Hoe ik het portret van Mels heb geschilderd kunt u lezen in het artikel ‘In hokjes denken‘ uit Atelier 171. Het artikel bevat erg veel informatie voor de beschikbare ruimte, dus lees de instructies zorgvuldig door als u zelf zo’n portret gaat maken.
De stijl van Chuck Close in grote lijnen:
‘Chuck Close’, 40×30 cm
- Zorg voor een grote en goed belichte foto en overdrijf de kleur
- Teken een raster op foto en doek met dezelfde hoeveelheid ruiten
- Maak hulplinialen voor foto en doek en schuif die telkens een rij op zodat je weet waar je bent. Een foutje is snel gemaakt en valt pas veel later op
- Geef iedere ruit een onderkleur als eerste kleurindicatie
- Zet de linialen weer in de beginpositie en geef ieder ruitje een vorm (ruit, driehoek, cirkel, etc). In dit stadium heb ik acrylstiften gebruikt, maar met penseel lukt het natuurlijk ook
- Loop alle ruitjes nogmaals langs en maak de laatste correcties. Vraagt de foto om een lichtere structuur voor een bepaald ruitje? Dan kun je de vorm lichter inkleuren, maar bijvoorbeeld ook de lijnen oplichten
Dat laatste stadium kun je natuurlijk net zo vaak herhalen totdat alles er perfect uitziet. Mocht u zelf aan de slag willen, dan een kleine waarschuwing: het is een nogal arbeidsintensief proces. Aan ‘Mels’ heb ik 42 uur gewerkt, aan mijn zelfportret zelfs 60 uur. Maar als het eenmaal aan de muur hangt is het absoluut een feestje!
‘Mels’, 60×50 cm
Aanvullende tips:
- Werk voor een spetterend efect op groot formaat doek, minimaal 50×50 cm
- Maak de ruiten per stuk in ieder geval groter dan 2×2 cm
- Gebruik felle kleuren en contrasten, subtiliteit gaat verloren
- Kijk op internet goed naar de vele voorbeelden van Chuck Close zelf
- Voeg voor de afwisseling af en toe een paar ruiten samen, maar doe dat onregelmatig
- Heb geduld! In de volgende laag kun je gewoon weer correcties aanbrengen
- Succes en veel plezier!